Tehr-i İcra ( İcranın Geri Bırakılması ) Prosedürü

İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 7343 Sayılı Kanun 30.11.2021 Tarihli ve 31675 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yayım tarihinde yürürlüğe girmiştir.

30.11.2021 Tarihli Kanun değişikliği itibari ile Tehr-i İcra(İcranın Geri Bırakılması) Prosedüründe yapılan değişiklik sonrası yeni Tehr-i İcra (İcranın Geri Bırakılması) Prosedürüne ilişkin bilgi vermeden önce bazı hususlara değinmekte fayda görmekteyiz.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu ( HMK) Madde 294/1nci fıkrasında; “Mahkeme, usule veya esasa ilişkin bir nihai kararla davayı sona erdirir. Yargılama sonunda uyuşmazlığın esası hakkında verilen nihai karar, hükümdür.” 

Taraflardan her birine verilen hüküm nüshası “ ilam” dır.

Takip hukukunda asıl olan ilamın icrası için kesinleşmesi şartının olmamasıdır ancak bazı ilamlar ise ancak kesinleştikten sonra icra edilebilmektedir. Bir diğer ifade ile, kanun yoluna başvuru tek başına icrayı durdurmamaktadır.

Tehr-i İcra bir başka ifade ile İcranın Geri Bırakılması henüz kesinleşmeden takibe konu edilen ilamların icrasını engelleyen hukuksal bir yoldur.

İcranın Geri Bırakılması İcra İflas Kanunu 36ncı maddede düzenlenmekte olup ilgili kanun değişikliği sonrası; “İlama karşı istinaf veya temyiz yoluna başvuran borçlu, hükmolunan para veya eşyanın resmi bir mercie depo edildiğini ispat eder yahut hükmolunan para veya eşya kıymetinde icra mahkemesi tarafından kabul edilecek taşınır rehni veya esham veya tahvilat veya taşınmaz rehni veya muteber banka kefaleti gösterirse veya borçlunun hükmolunan para ve eşyayı karşılayacak malı mahcuz ise icranın geri bırakılması için takibin yapıldığı yer icra mahkemesinden karar alınmak üzere icra müdürü tarafından kendisine uygun bir süre verilir. Bu süre ancak zorunluluk halinde uzatılabilir.”

İlgili kanun değişikliği sonrası yeni Tehr-i İcra ( İcranın Geri Bırakılması) Prosedürü;

•  Tehr-i İcra kararının alınabilmesi için öncelikle ilamın icraya konulması gereklidir. Zira, Tehr-i İcra kararı icrayı geri bırakmaktadır.

• İlam icraya konulduktan sonra, kanun yolu dilekçesinin sunulduğu Mahkeme’ye derkenar talep dilekçesi yazılarak UYAP üzerinden gönderilmelidir. ( İlgili dilekçede, Mahkeme kararının …… tarihinde Tehr-i İcra talepli olarak istinaf edildiği bilgisine yer verilmelidir.)

• İlgili Mahkeme tarafından düzenlenen derkenar UYAP sistemine yüklendikten sonra, ilamın icraya konulduğu icra dosyasına ilgili derkenar da eklenerek kapak hesabı yapılması talebi ile mehil vesikası talebinde bulunulmalıdır. ( Bu aşamada İcra Müdürlüğü kendi takdirine göre bir süre verecektir, uygulamada sıkça 45 gün, 60 gün veya 90 günlük kapak hesabı yapılmaktadır.)Bu aşamada, İcra Müdürlüğü tarafından hesap edilen bedel nakit teminat olarak depo edilmeli veya teminat mektubu dosyaya sunulmalıdır.

• İlgili teminat bedeli dosyaya depo edildikten veya teminat mektubu dosyaya sunulduktan sonra İcra Müdürlüğü tarafından mehil vesikası verilmekte olup ilgili mehil vesikası UYAP sistemine yüklenmektedir.

• İcra Müdürlüğü tarafından mehil vesikası UYAP sistemine yüklendikten sonra, takibin yapıldığı yer İcra Mahkemesine Tehr-i İcra Kararı almak üzere, yukarıda yer verilen işlem evrakları da eklenerek ( teminat dekontu veya sunulan teminat mektubu, derkenar, mehil vesikası) başvuru yapılmalıdır.

Avukat Portal üzerinden yapılacak başvurularda, Dava Açılış İşlemleri bölümünde, Hukuk Dava Aç sekmesinde, Dosya Türü: Değişik İş , Dava Türü : İlamlı Takip ( İcranın Geri Bırakılması İİK 36), sekmelerinden ilerleyerek başvuru yapılmaktadır. *Bu aşamada, icranın geri bırakılması talebinde ilamın verildiği dosyada “ davalı” sıfatı ile yer alınsa da Tehr-i İcra kararının alınması için başvuru yapan kişilerin taraf sıfatının “ davacı” olarak yer alması gerekmektedir.

Bu aşamada, İcra Mahkemesinin KABUL kararı vermesi beklenmektedir. İlgili İcra Mahkemesi kararı KESİN’dir.

• İcra Mahkemesi tarafından Tehr-i İcra ( İcranın Geri Bırakılması) kararı verilmesi halinde, ilgili karar ilgili icra dosyasına ve esas mahkemesine bildirilmektedir.

İlgili Kanun değişikliği sonrası bir diğer önemli husus ile, Tehr-i İcra kararının etkisinin ne kadar süreceğinin açıklığa kavuşmasıdır. İlgili düzenleme sonrası İİK 36ncı madde devamında; “…Bölge adliye mahkemesinin başvurunun esastan reddine ilişkin kararına karşı temyiz yolunun açık olması hâlinde, temyiz yoluna başvurma süresinin dolmasına kadar icranın geri bırakılması kararının etkisi devam eder”